Cây rau đắng hay còn gọi là cây biển súc, cây càng tôm, cây xương cá. Tên khoa học Polygonum aviculare L. Thuộc họ rau răm Polygonaceae.
Contents
Cây Rau Đắng (Biển Súc) Là Cây Gì?
Biển súc là một loài cây cỏ nhỏ, mọc bò, thân và cành mọc tỏa tròn gần sát mặt đất, màu đỏ tím, đôi khi mọc cao tới 10- 30cm. Lá nhỏ mọc so le, có bẹ chìa. Phiến lá dài 1,5- 2cm, rộng 0.4cm. Hoa nhỏ màu hồng tím, mọc tụ từ 1- 5, thường 3-4 hoa ở kẽ lá. Quả ở cạnh, chứa một hạt đầu đen. Mùa hoa từ tháng 5 và tháng 6, kéo dài suốt mùa hè.
Công Dụng Chữa Bệnh Của Rau Đắng( Biển Súc) và Liều Dùng
Trong tài liệu cổ rau đắng(biển súc) có vị đắng, tính bình, không độc. Vào hai kinh vị và bàng quang. Cây biển súc có tác dụng chữa bệnh ác thương, giúp lợi tiểu, thông lâm, sát trùng dùng trong những trường hợp thấp nhiệt, lâm bệnh, vưu trùng. Trong nhân dân rau đắng(biển thước) được dùng làm lợi tiểu, chữa bệnh đái buốt, sỏi thận. Ngoài ra còn được dùng làm thuốc giải độc, chữa rắn cắn, mụn nhọt, vàng da.
Đơn thuốc có rau đắng:
1. Độc vị rau đắng: Ngày uống 12g rau đắng phơi hay sấy khô dưới dạng thuốc sắc. Chữa tiểu tiện khó khăn, đái buốt, đái ra sỏi sạn.
2. Đơn thuốc gồm nhiều vị: Rau đắng khô 12g, hoạt thạch 10g, mộc thông 5g, xa tiền thảo(cây mã đề) 8g, nước ba bát, sắc còn một bát. Chia ba lần uống trong ngày chữa viêm bàng quang, viêm đường tiểu tiện, đái buốt.
Tác Dụng Dược Lý Của Rau Đắng(Biển Súc)
Theo A. D. Turova và một số tác giả Liên Xô cũ nghiên cứu tác dụng dược lý của rau đắng mọc ở miền Nam Liên Xô cũ phát hiện thấy tác dụng hạ huyết áp, tăng cường sự hô hấp. Dịch chiết nước của rau đắng gây co bóp tử cung cô lập hay không cô lập của súc vật cái, làm tăng thời gian đông máu, tăng lượng nước tiểu.
Cũng ở Liên Xô cũ từ rau đắng người ta chế biến thành dạng thuốc uống mang teny avicularen(hỗn hợp đồng đều của dịch chiết rau đắng bằng cồn 70 độ và bã của cây sau khi đã chiết xuất) Avicularen làm tăng thời gian đông máu của thỏ nhưng không ảnh hưởng tới độ nhớt của máu thỏ. Cho avicularen vào tá tràng thỏ cái không gây mê thì biên độ và tần số sự co bóp tử cung tăng lên. Avicularen không độc,tại Liên Xô cũ thường dùng cho phụ nữ sau khi đẻ kết quả tốt đạt 60%.
Cây Rau Đắng(Biển Súc) Mọc Ở Đâu? Cách Thu Hái Và Chế Biến
Theo A. Pe1telot(1954) cây không thấy mọc ở Việt Nam mà chỉ thấy bán cây khô ở các tiệm thuốc động y và nhập của Trung Quốc. Nhưng trong thực tế đã thấy cây mọc ở nhiều nơi ở Việt Nam như Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Ninh, Bắc Giang và ngay cả Hà Nội tại những nơi ẩm như ruộng bỏ hoang, lòng suối cạn.
Đã có một số người trồng quanh nhà dùng làm thuốc. Trồng bằng hạt cây con. Thường người ta thu hái toàn cây(cả rễ) vào mùa xuân và mùa hạ. Dùng tươi hay phơi khô dùng dần, không phải chế biến gì đặc biệt.
Như vậy qua những kiến thức trên chúng ta đã biết được tác dụng của cây rau đắng hay còn gọi là cây biển súc trong y dược. Tuy cây không dễ trồng phổ biến nhưng vẫn có thể tìm thấy và trồng quanh nhà tại các tỉnh miền Bắc nên bạn hoàn toàn có thể sưu tầm loài cây này .
Nguồn tài liệu Giáo sư – Tiến sĩ Đỗ Tất Lợi